Blog yazıları
OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÇOCUKLAR İÇİN OYUNCAK
Oyunun, çocuğun gelişimi üzerindeki etkileri ne kadar önemliyse, aynı şekilde oyun materyalleri de çok önemlidir. Oyuncaklar, çocuğun yaratıcılığını geliştirirken aynı zamanda da kendi kendine karar verebilme ve belli alanlarda beceriler kazanmasına olanaklar hazırlamaktadır.
Çocuklar için büyük öneme sahip olan çeşitli boyutlar ve renklerdeki oyun malzemeleri aynı zamanda, çocukların oynarken hem eğlenmesine, hem de renk, boyut, biçim, şekil gibi kavramları öğrenmesine yardımcı olur. Okul öncesi dönemde çocukların oyuncaklara ve oyun materyallerine karşı olan bu ilgilerinin yanı sıra, artan bir yaratıcılık ve taklit çabasıda vardır. Bu noktada anne babaya düşen en büyük görev alıcı ve öğrenmeye hazır olan çocuğa uygun oyuncakların sunumudur.
Çocuklar için oyuncak alırken uyulması gereken bazı esaslar vardır. Bunlar da şu şekilde sıralanabilir:
2-3 yaş için oyuncak seçimi
Çocuk artık sosyal hayatı görmekte ve bunları hayal etmektedir. Bu dönemde çocuklar hayatı dramatize edebilcekleri oyuncaklar alınmalıdır. Bebek,kuklalar, tamir aletleri, hayvan setleri gibi oyuncaklar.
OYUNCAK SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
. Kaba motor gelişimi sağlayacak oyuncaklar
gelişimin ta kendisidir.
GİZEM SERT / ÇOCUK GELİŞİMCİ
Çocuklar için büyük öneme sahip olan çeşitli boyutlar ve renklerdeki oyun malzemeleri aynı zamanda, çocukların oynarken hem eğlenmesine, hem de renk, boyut, biçim, şekil gibi kavramları öğrenmesine yardımcı olur. Okul öncesi dönemde çocukların oyuncaklara ve oyun materyallerine karşı olan bu ilgilerinin yanı sıra, artan bir yaratıcılık ve taklit çabasıda vardır. Bu noktada anne babaya düşen en büyük görev alıcı ve öğrenmeye hazır olan çocuğa uygun oyuncakların sunumudur.
OYUNCAĞIN ÖNEMİ
Çocuğa oyun olanakları sunulması kadar oyunla ilgili eğitim materyallerinin sağlanması da dikkat edilmesi gereken bir konudur. Oyuncak seçiminde çocuğun yaşı, gelişim düzeyi, yetenekleri, ilgi ve ihtiyaçlarına göre tercihler yapılmalıdır. Çocuğun kendi cinsiyetine yönelik oyuncaklarla oynamayı tercih etmesi onun cinsiyet rolünü öğrendiğinin göstergesi olsa da bu durum için ısrarcı olmamak gerekmektedir. Oyun ve oyuncağın önemi bir çocuğun verimli vakit geçirmesi için oldukça önemlidir. Çocuklar oynayarak öğrenir, oyuncaklar da birer öğrenme aracıdır.
Çocuğa oyun olanakları sunulması kadar oyunla ilgili eğitim materyallerinin sağlanması da dikkat edilmesi gereken bir konudur. Oyuncak seçiminde çocuğun yaşı, gelişim düzeyi, yetenekleri, ilgi ve ihtiyaçlarına göre tercihler yapılmalıdır. Çocuğun kendi cinsiyetine yönelik oyuncaklarla oynamayı tercih etmesi onun cinsiyet rolünü öğrendiğinin göstergesi olsa da bu durum için ısrarcı olmamak gerekmektedir. Oyun ve oyuncağın önemi bir çocuğun verimli vakit geçirmesi için oldukça önemlidir. Çocuklar oynayarak öğrenir, oyuncaklar da birer öğrenme aracıdır.
EĞİTİCİ OYUNCAK
Eğitici oyuncak, çocukların oynayarak öğrenmelerini sağlayan, kavramları geliştirmelerine, obje ve olayların daha iyi anlaşılmasına çocukların zihinsel gelişimlerine yardımcı olan oyuncaklardır. Eğitici oyuncaklarla olaylar ve objeler arasında neden-sonuç, benzerlik, parça- bütün gibi ilişkiler kurarak veya belli bir özellik ya da oluş sırasına göre sıralayarak ve gruplayarak şekil-zemin ayrımı yapma, el-göz koordinasyonu, zihinsel gelişim,problem çözme, karar verme, benzerlik ve farklılıkları fark etme yetenekleri gelişmektedir. Eğitici oyuncaklarla oynanan oyunlar çocukların algılamasını, belli bir konuda dikkatini toplayabilmesini problemlere deneme yanılma yoluyla çözümler bulmasını sağlamaktadır.
Eğitici oyuncak, çocukların oynayarak öğrenmelerini sağlayan, kavramları geliştirmelerine, obje ve olayların daha iyi anlaşılmasına çocukların zihinsel gelişimlerine yardımcı olan oyuncaklardır. Eğitici oyuncaklarla olaylar ve objeler arasında neden-sonuç, benzerlik, parça- bütün gibi ilişkiler kurarak veya belli bir özellik ya da oluş sırasına göre sıralayarak ve gruplayarak şekil-zemin ayrımı yapma, el-göz koordinasyonu, zihinsel gelişim,problem çözme, karar verme, benzerlik ve farklılıkları fark etme yetenekleri gelişmektedir. Eğitici oyuncaklarla oynanan oyunlar çocukların algılamasını, belli bir konuda dikkatini toplayabilmesini problemlere deneme yanılma yoluyla çözümler bulmasını sağlamaktadır.
Çocuklar için oyuncak alırken uyulması gereken bazı esaslar vardır. Bunlar da şu şekilde sıralanabilir:
- *Çocukların yaşı
- *Oyuncaklar çocukların hayal güçlerini geliştirici olmalıdır.
- *Oyuncaklar çocuğun çevre deneyimlerine ve tecrübelerine uygun olmalıdır.
- *Oyuncak yeni oyun kolaylıkları ve imkanları yaratmalıdır.
- *Oyuncağın yapıldığı madde.
- *Oyuncakların büyüklükleri,şekilleri ve renkleri çocuk psikolojisine uygun olmalıdır.
- *Oyuncağın oyun imkanları sunabilme kapasitesi.
- *Dayanıklılık.
- *Güvenlik.
Yaşa uygun oyuncak seçimi;
2-3 yaş için oyuncak seçimi
Çocuk artık sosyal hayatı görmekte ve bunları hayal etmektedir. Bu dönemde çocuklar hayatı dramatize edebilcekleri oyuncaklar alınmalıdır. Bebek,kuklalar, tamir aletleri, hayvan setleri gibi oyuncaklar.
3-4 yaş için oyuncak seçimi;
Bu dönemde üç tekerlekli bisikletler, büyük küpler, bloklar alınmalıdır. Bozulup yapılabilen oyuncaklarla, inşaat malzemeleri, küçükten büyüğe doğru dizilebilen bloklar çocuklar tarafından tercih edilen ve sevilen oyun araçlarıdır.
4-6 yaş için oyuncak seçimi;
Çocuklar özellikle açık havada oynamaktan ve masa başı oyunlarından hoşlanırlar. Bu dönemde boyama, yapıştırma, kağıtlardan şekiller yapma gibi oyunları destekleyen faaliyetler yapılmalıdır. Evcilik ,doktorculuk oyunları ve bu döneme uygun evcilik ve doktorculuk setleri, bahçe aletleri, hayvan setleri çocuklar tarafından en fazla tercih edilen oyun malzemeleridir.
Bu dönemde üç tekerlekli bisikletler, büyük küpler, bloklar alınmalıdır. Bozulup yapılabilen oyuncaklarla, inşaat malzemeleri, küçükten büyüğe doğru dizilebilen bloklar çocuklar tarafından tercih edilen ve sevilen oyun araçlarıdır.
4-6 yaş için oyuncak seçimi;
Çocuklar özellikle açık havada oynamaktan ve masa başı oyunlarından hoşlanırlar. Bu dönemde boyama, yapıştırma, kağıtlardan şekiller yapma gibi oyunları destekleyen faaliyetler yapılmalıdır. Evcilik ,doktorculuk oyunları ve bu döneme uygun evcilik ve doktorculuk setleri, bahçe aletleri, hayvan setleri çocuklar tarafından en fazla tercih edilen oyun malzemeleridir.
OYUNCAK SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
- *Çocuğun yaşına, becerisine, ilgisine ve içinde bulunduğu gelişimsel döneme uygun olmalıdır.
- *Oyuncak, çocuğun kas kuvvetiyle orantılı, bedenine uygun büyüklükte ve ağırlıkta olmalıdır.
- *Oyuncak, çocuğun gelişimi için işlevsel olmalı, fazla yapılanmış olmamalı ve yaratıcılığı sınırlanmamalıdır.
- *Oyuncak, yıkanabilir, dayanıklı, sağlam olmalıdır.
- *Oyuncak, çocukların, yapısal özelliğini ve kullanılışını kolayca kavrayabileceği seviyede olmalıdır.
- *Çocuklara tek başına oynayacağı oyuncakların yanı sıra grup halinde oynayabilcekleri oyuncaklar da alınmalıdır.
- *Oyuncağın çok yönlü olmasına dikkat edilmelidir.
- *Oyuncak çocukta merakta uyandırmalı, çevresini tanımasına yardımcı olmalıdır.
- *Oyuncaklar, beceriyi artıracak özellikte olmalı, bu nedenle basitten karmaşığa doğru tercih edilmelidir.
- *Çocuğun kendi oyuncağını kendisinin seçmesine fırsat verilmelidir.
- *Oyuncak seçiminde, materyalin çocuğun hangi gelişim alanına hitap ettiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Gelişim Alanlarına Göre Oyuncakların Sınıflandırılması
. Kaba motor gelişimi sağlayacak oyuncaklar
- *Üç tekerlekli bisikletler,
- *Arabalar,
- *Kayma, tırmanma, sallanma oyuncakları,
- *Tahterevalli.
- *Boyama kalemleri, resim defterleri,
- *Legolar, parçalı bulmacalar, yapı oyuncakları,
- *Kağıt makası ile yapılan aktiviteler.
- *Domino taşları,
- *Tamamlama, eşleştirme oyunları,
- *Mıknatıslı sayılar
- *Mozaik ve geometrik şekiller,
- *Renkli çubuklar, abaküsler,
- *Oyuncak saat
- *Ayna,
- *Mıknatıslar,
- *Doğa ve pozitif bilimleri ile ilgili çocuk kitapları
- *Ritim araçları,
- *Zil, davul,
- *Enstrüman oyuncakları.
gelişimin ta kendisidir.
GİZEM SERT / ÇOCUK GELİŞİMCİ